زانو یکی از مهمترین اعضا و از اصلیترین مفاصل بدن انسان است. اگر این مفصل مهم آسیب ببیند، در بسیاری از حرکات اساسی روزمره مانند راه رفتن و نشستن دچار مشکل خواهید شد. پس بسیار مهم است که انواع آسیبهای مربوط به زانو و دلایل ایجاد آنها را بشناسیم تا بتوانیم به خوبی از آنها پیشگیری کنیم یا درد آنها را تسکین دهیم.
آسیبها و دردهای زانو به طور کلی به چند دسته مختلف تقسیم میشوند و یکی از این دستهها، آسیب های تاندون زانو علائم آسیب دیدگی تاندون زانو آشنا کنند. متخصصان ما تلاش کردهاند در این مطلب شما را با تاندون زانو و آسیبهای آن آشنا کنند. با ادامه مطلب همراه شوید تا این اطلاعات مفید را از دست ندهید.
تاندون زانو کجاست؟
تاندون یا زردپِی، ساختاری نوارگونه از بافت پیوندی درون بدن انسان است که عضلات و استخوانها را به یکدیگر متصل میکند. پس حوالی تمام مفصلهای بدن تاندون وجود دارد. اما تاندون پا کجاست؟ تاندون کشکک زانو که به آن پاتلا نیز گفته میشود، از قسمت پایینی کشکک شروع شده و به جلوی استخوان درشتنی وصل میشود و وظیفه اصلی آن، پوشش زانو و حفاظت از آن در برابر نیرویی است که از سایش زردپی چهارسر ران بر روی سطح کشککی استخوان ران، پدید میآید. آسیب های تاندون زانو به شکلهای متعدد و مختلفی اتفاق میافتند اما عموما آنچه اتفاق میافتد آسیب بافتی، التهاب، کشیدگی یا پارگی است.
اگر دوست دارید از اصطلاحات تخصصی پزشکی بیشتر بدانید و بتوانید حرفهای پزشکتان را بهتر بفهمید، این اصطلاحات را مرور کنید:
استرین: آسیب شدید تاندون
تاندونیت: التهاب تاندون زانو
تندُنیس: پارگیهای ظریف و میکروسکوپی که در اثر آسیبهای مداوم در تاندون ایجاد میشود.
تندیوپاتی: التهاب و پارگیهای ریز و ظریف در تاندون
پاتلا تندینوپاتی: کمی بالاتر، توضیح دادیم که پاتلا کجاست. التهاب یا پارگیهایی در مقیاس میکروسکوپی که در تاندونی که کشکک زانو را به استخوان قلم پا متصل میکند رخ میدهد و باعث عارضهای به نام زانوی پرشگران (تاندونیت پاتلا) میشود.
آسیب های تاندون زانو چگونه ایجاد میشوند؟
اگر دست خود را مستقیم روی زانو بگذارید، استخوانی پهن و مسطح را حس خواهید کرد که به آن کاسه یا کشکک زانو میگویند. بالا و پایین این استخوان، دو نوار تاندون وجود دارد که زانو را از بالا به عضلات چهارسر ران و از پایین به استخوان درشتنی متصل میکند.
اتفاقات و عوامل بسیاری میتوانند به این تاندون مهم بدن آسیب برسانند. شایعترین علت بروز آسیب های تاندون زانو پرشهای بسیار بلند است. فعالیتهای تکراری مانند دویدن، پیادهروی و دوچرخهسواری نیز اگر به درستی کنترل نشوند ممکن است باعث ایجاد آسیب در تاندون زانو شوند.
عواملی مانند همتراز نبودن مفصلهای ران، ساق پا، زانوها یا کف پا، میتوانند باعث بروز پاتلا تندینوپاتی یا التهاب تاندون کشکک زانو بشوند. اگر شخصی مشکلات فیزیولوژیکی مانند باسن پهن، کجی زانو یا کف پای صاف داشته باشد ممکن است در اثر دویدن یا پیادهروی به این مشکل دچار شود.
فعالیتهای سخت و شدید و برخی آسیبهای ورزشی نیز گاهی ممکن است باعث پارگی تاندون زانو بشود.
علائم نشان دهنده آسیب های تاندون زانو چیست؟
علائم آسیب زانو به طور کلی مشابه هم هستند و تشخیص مشکل اصلی باید بر عهده پزشک باشد. اما برای آگاهی بیشتر، در اینجا اصلیترین علائم آسیب تاندون زانو که نشان دهنده بروز آسیب در زانو هستند را برای شما نوشتهایم:
احساس درد در زانو و ایجاد درد هنگام لمس اطراف تاندون کاسه زانو
احساس ورم در مفصل زانو یا در محلی که تاندون زانو به استخوان درشتنی متصل میشود
احساس درد در زمان پریدن، دویدن و پیادهروی به ویژه در سربالاییها و سرپایینیها
احساس درد زمان خم کردن یا صاف کردن پا، مثلا زمان نشستن و برخاستن
ایجاد درد و حساسیت به لمس در ناحیه پشت کاسه زانو
دردهای شدید و ناگهانی و عدم توانایی ایستادن و راه رفتن، که عمدتا نشاندهنده پارگی تاندون زانو است
علاوه بر این، موارد زیر هم میتوانند از علائم کشیدگی تاندون زانو باشند:
- فرورفتگی در قسمت زیرین کشکک
- کبودی
- صدا دادن زانو
- انقباض ماهیچههای زانو
- اختلال در حرکت دادن پاها
اگر این علائم را در خود مشاهده کردید، بهتر است هرچه زودتر به پزشک متخصص مراجعه کنید و در صورت تشخیص بیماری، درمان کشیدگی تاندون زانو را آغاز کنید.
اگر میخواهید درباره دردهای زانو و درمان آن بیشتر بدانید، حتما به مطلب درمان زانودرد در وبسایت ما سر بزنید.
تشخیص آسیب تاندون زانو
آسیبهای تاندون زانو حتما باید توسط پزشک تشخیص داده شوند. برای تشخیص چنین آسیبهایی، پزشک به بررسی فعالیتهای فیزیکی مانند پریدن، دویدن یا چمباتمه زدن و احساس یا عدم احساس درد در بیمار میپردازد. همچنین گاهی پزشک پای بیمار را بیش از حد معمول به سمت داخل میچرخاند و همزمان زانو را معاینه میکند. در نهایت طبق نظر پزشک ممکن است بیمار نیاز به عکسبرداری و MRI از زانو داشته باشد.
درمان آسیب های تاندون زانو
پارگی تاندون زانو در سطحهای مختلفی ایجاد میشود و بسته به سطح پارگی از جراحی، بریس، ورزشدرمانی و دارو برای درمان آن استفاده میشود. کشیدگیها و پارگیهای جزئی معمولا نیازی به جراحی ندارند اما درمان پارگی تاندون زانو بدون جراحی ممکن نیست. زمانی که تاندون به طور کامل پاره شود بیمار قادر به حرکت دادن پای خود نخواهد بود و چارهای جز رفتن به اتاق عمل پیش رو نیست.
جراحی تاندون زانو
آسیبهایی که منجر به پارگی ماهیچههای چهارسر ران و تاندون های زانو بشوند، در بسیاری موارد نیاز به عمل جراحی دارند. در صورت نیاز به عمل جراحی تاندون زانو باید حتما طی ۴ هفته ابتدایی پس از آسیبدیدگی اقدام شود. این سطح از آسیب به ندرت از طریق خودترمیمی بهبود مییابد و برای قرار دادن انتهای تاندون ها کنار هم به عمل جراحی نیاز است.
جراحی پارگی تاندون زانو عمل سنگینی نیست و معمولا به صورت سرپایی و با بیهوشی عمومی یا موضعی انجام میشود. جراح متخصص برشی در جلوی زانو ایجاد میکند تا بتواند پارگی تاندون را اصلاح کند و از بخیههای بزرگ و قابل جذب استفاده میکند.
بهبود تاندون پس از انجام عمل تاندون زانو، حدود ۶ تا ۸ هفته زمان میبرد. در طی این مدت بیمار باید حتما از بریس استفاده کند و زانوی خود را در حالت صاف نگه دارد تا تاندون جراحی شده بدون کشش بهبود یابد. با تشخیص جراح، پس از التیام زانو ورزشدرمانی برای بازیابی توان حرکت و قدرت ماهیچههای چهارسر آغاز میشود.
استفاده از بریس
شاید در طی خواندن این مطلب برای شما سوال شده باشد که بریس چیست. به طور کلی به وسیلهای که در اطراف یک اندام قرار میگیرد و آن را میپوشاند تا حرکت اندام را کنترل کند یا شکل آن را تحت تاثیر قرار دهد، بریس، اُرتوز یا لوازم طبی گفته میشود.
بریس زانو یا زانوبند طبی، ابزاری برای تسکین درد زانو یا کنترل حرکتهای آن است. این ابزار انواع مختلفی دارد که هرکدام کارایی منحصربهفردی دارند.
فرقی نمیکند تاندون آسیب دیده نیاز به جراحی داشته باشد یا نه، در هر صورت ممکن است پزشک ارتوپد استفاده از زانوبندهای طبی را به شما توصیه کند. در رابطه با آسیب های تاندون زانو این توصیهها معمولا در یکی از اشکال زیر هستند:
ممکن است برای چرخش پا به سمت داخل نیاز به پوشیدن کفشهای ارتوز داشته باشید. کفشهای ارتوز را میتوانید از داروخانههای بزرگ، فروشگاههای لوازم پزشکی و فروشگاههای تخصصی کفش ورزشی تهیه کنید یا به صورت خصوصی سفارش دهید.
نیاز به استفاده از پد کشکک زانو نیز پیشبینی میشود. پد کشکک زانو نواری است که زیر استخوان کشکک و روی تاندون زانو قرار میگیرد و آن را حمایت میکند.
پوشیدن زانوبندهای نئوپرین هم کمک زیادی به بهبود تاندون آسیب دیده میکنند. این زانوبندها از ماده عایق و کشسانی به نام نئوپرین ساخته میشوند و هدف اصلی استفاده از آنها، ایجاد فشار و گرما در اطراف زانو است. گرم نگه داشتن زانو و بروز فشار اندک در آن ناحیه، میتواند درد و تورم زانو را به حداقل میزان ممکن کاهش دهد. زانوبندهای نئوپرین در بهبود کوفتگی و افزایش جریان خون نیز بسیار مفید هستند.
در دوره بهبود آسیبدیدگی، بیمار باید ورزشها و فعالیتهای روزانه خود را متوقف کند یا آنها را در راستای بهبود شرایط فیزیکی خود تغییر دهد. این موارد حتما باید در مشورت با پزشک معالج بررسی شوند.
ورزش برای درمان تاندون زانو
انواع مختلفی از ورزش برای کشیدگی تاندون زانو پیشنهاد میشود. این ورزشها میتوانند به بهبود آسیبها کمک کنند و التهاب تاندون زانو را کاهش دهند. ورزشدرمانی زانو به سه دسته کلی تقسیمبندی میشود که هرکدام آثار ویژه خود را دارند.
ورزشهای کششی: تمرینات و ورزشهای کششی در صورت تکرار منظم و پیوسته، گرفتگی ماهیچهها را کاهش میدهند و به کشیدن بخش اتصال ماهیچه و تاندون کمک میکنند. در حین انجام تمرینات کششی از پرش و جستوخیز کاملا خودداری کنید.
ورزشهای تقویتی: ضعیف بودن ماهیچههای ران به تاندون کاسه زانو فشار میآورد، پس بهتر است که از تمرینات مناسب برای تقویت این ماهیچهها استفاده کنید. تمریناتی که شامل خم و راست کردن آهسته پاها میشوند برای تقویت زانو بسیار مفیدند.
تمرینات یونتوفورزیس یا یون رانی: در این روش خاص، ابتدا یک داروی موضعی کورتیکواستروئید روی پوست مالیده و سپس از دستگاهی برای تولید بار الکتریکی ضعیف و به کمک آن هدایت دارو به درون منافذ پوست استفاده میشود.
با سر زدن به مقاله درمان زانودرد با ورزش میتوانید اطلاعات دقیقتری درباره این حرکات و ورزشها کسب کنید.
دارو برای درمان تاندون زانو
درمان کشیدگی، پارگی یا التهاب تاندون زانو توسط دارو به خودی خود تا حد زیادی امکانپذیر نیست؛ اما از مسکنهایی مانند ایبوپروفن و ناپروکسین سدیم برای تسکین موقتی درد و التهاب استفاده میشود.
بهبود آسیب های تاندون زانو
مدت زمانی که طول میکشد تا زانوی آسیب دیده بهبود یابد، به شدت آسیب وارده بستگی دارد و ممکن است چندماه طول بکشد یا در عرض چند هفته رفع شود. در هر دو صورت، تا زمانی که تاندون شما به بهبودی کامل نرسیده باید تمام فعالیتهایی که موجب بروز درد میشوند را متوقف کنید. در صورت عدم رعایت این شرط علائم آسیب تشدید و روند بهبودی طولانیتر و دشوارتر میشود.
سرعت بهبود در هر فرد نیز بسته به شرایط فیزیکی و قوای بدنی متفاوت است. توجه کنید که برگشتن به فعالیتهای قبلی به مدت زمانی که از بروز آسیبدیدگی گذشته ارتباطی ندارد، بلکه به سطح بهبودی حاصل شده مرتبط است. به طور کلی هرچه علائم بیشتر شود دوره بهبودی نیز طولانیتر خواهد بود. هدف هرکس بازگشت سریع و تا حد امکان بیخطر به فعالیتهای عادی است اما مراقب باشید که عجله نکنید، چرا که ممکن است حتی آسیبدیدگی را وخیمتر کنید.
تشخیص بهبود آسیب های تاندون زانو حتما باید توسط پزشک تایید شود و نبایست بدون مشورت با پزشک روند بهبود را تغییر دهید. اما برای داشتن درک بهتر نسبت به شرایط و بهبودی آسیب زانو، خوب است بدانید زمانی که بتوانید تمام موارد زیر را به طور صحیح و کامل انجام دهید، زانوی شما بهبود یافته است:
خم و راست کردن زانوی آسیب دیده بدون احساس درد یا ناراحتی
احساس نیرو و توانمندی در پا و زانوی آسیب دیده درست به اندازه پای سالم
از بین رفتن کامل تورم زانو
توانایی راه رفتن، خم کردن زانو و چمباتمه زدن بدون احساس درد و ناراحتی در زانو
پیشگیری از بروز آسیب های تاندون زانو
زانو یکی از مهمترین مفاصل بدن است و آسیب دیدن آن زندگی روزمره هر کسی را با اختلال شدید روبهرو میکند. یکی از بهترین راهها برای پیشگیری از بروز چنین آسیبهایی ورزش است. از طریق ورزش کردن ماهیچههای شما تقویت میشوند و آسیبپذیری تاندون پایین میآید. انجام حرکات کششی قبل و بعد از تمرینات ورزشی را فراموش نکنید. پوشیدن کفش استاندارد و مناسب ورزش و با سایز مناسب نیز تاثیر بهسزایی در سلامت زانوهای شما دارد.
حرف آخر
به طور کلی میتوان به این موضوع اشاره کرد که زانو یکی از مهمترین اعضای بدن محسوب میشود. زانو در واقع در حرکت، خم و راست کردن پا نقش بهسزایی را ایفا میکند. محصولات طبی مانند زانوبندهای طبی و ورزشی، از بهترین وسایلی هستند که میتوانید برای درمان یا کاهش درد از آنها استفاده کنید. فراموش نکنید که برای خرید لوازم طبی استاندارد و مناسب، به داروخانهها و فروشگاههای اینترنتی معتبر مراجعه کنید.