روماتیسم یک بیماری شایع خود ایمنی است که معمولاً در سنین 30 الی 60 سالگی بروز کرده و متأسفانه می‌تواند بسیاری از اعضای بدن را درگیر کند. لذا در این مقاله به بررسی علائم، نشانه‌ها و روش‌های درمان روماتیسم مفاصل می‌پردازیم و بررسی می‌کنیم که عوارض روماتیسم مفصلی چیست؟ علت تمرکز ما روی روماتیسم مفصلی، شایع بودن این بیماری میان زنان و مردان است.
روماتیسم چیست؟
روماتیسم نوعی بیماری است که اندام‌های حرکتی، خصوصاً استخوان‌ها، تاندون‌ها، رباط‌ها، بافت همبند و مفاصل مختلف بدن را درگیر خواهد کرد. روماتیسم در اصل، یک بیماری التهابی کنترل نشده است که می‌تواند به تمامی اعضای بدن آسیب وارد کند. همانطور که اشاره کردیم، این بیماری می‌تواند استخوان‌ها، مفاصل و بافت‌های همبند مانند دست‌ها، پاها، کلیه، ریه، چشم و حتی مغز را درگیر کند.
بیماری روماتیسم، زمانی بروز می‌کند که عملکرد سیستم ایمنی بدن مختل شده و به‌جای محافظت از بدن، به بافت‌ها حمله می‌کند. متأسفانه علت بروز این مشکل، به صورت کامل و دقیق مشخص نبوده و نیازمند انجام مطالعات بیشتری است. اما یکی از اصلی‌ترین عوامل ابتلا به این بیماری، وراثت است.
روماتیسم، معمولا با درد، افزایش گرمای مفصل و تورم ناحیه درگیر، همراه است. یکی از شایع‌ترین انواع روماتیسم، روماتیسم مفصلی است که برای درمان آن روش‌های مختلفی وجود دارد، اما همواره، پیشگیری از بروز بیماری، بهتر از درمان است. در ادامه به بررسی انواع روماتیسم و علت ابتلا به بیماری روماتیسم مفصلی خواهیم پرداخت.
انواع روماتیسم
بیماری رماتیسم بسیار گسترده است و می‌تواند اکثر اعضای بدن را درگیر کند. به‌طور تقریبی می‌توان گفت که حدود 200 نوع روماتیسم وجود دارد. اما برخی از این بیماری‌ها بسیار شایع بوده و بیشتر در میان زنان و مردان بروز می‌کنند. شایع‌ترین انواع بیماری‌های روماتیسمی به شرح زیر هستند.
انواع روماتیسم مفصلی
روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید، یکی از شایع‌ترین انواع بیماری روماتیسم است و همانطور که از نامش پیداست، مفاصل بدن را درگیر خواهد کرد. روماتیسم مفصلی یک بیماری مزمن است که معمولاً بین سنین 30 تا 60 سالگی بروز می‌کند. این بیماری خود ایمنی به سلول‌های سینوویوم مفاصل حمله کرده و عوارض بسیاری دارد.
یکی از شایع‌ترین انواع روماتیسم مفصلی، روماتیسم زانو است. چرا که زانو بزرگترین مفصل بدن بوده و همواره در معرض مشکلات متعددی قرار دارد. از نشانه های روماتیسم مفصلی زانو می‌توان به درد، تورم، کاهش دامنه حرکتی و ایجادگرما و حرارت در ناحیه زانو اشاره کرد.
استئوآرتریت
این نوع روماتیسم، غضروف‌ها را درگیر کرده و به مرور زمان، باعث از بین رفتن آن‌ها خواهد شد. با پیشرفت این بیماری، تحلیل رفتن غضروف‌ها منجر به ساییدگی استخوان‌ها نیز خواهد شد.
نقرس
نقرس نوعی آرتریت است که معمولاً انگشت‌های پا را درگیر کرده و به‌صورت کریستال‌های سوزنی در مفاصل ایجاد می‌شود.
آرتریت پسوریازیس
این بیماری، انگشتان دست و پا را درگیر کرده و منجر به التهاب پوست می‌شود.
فیبرومیالژیا
نوعی روماتیسم مزمن است که با بروز درد موضعی در اسکلت بدن همراه است.
آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان
این بیماری در نوجوانان شایع است و از جمله علائم آن، بثورات جلدی و تب است.
علت روماتیسم مفصلی چیست؟
علت روماتیسم مفصلی، حمله سیستم دفاعی بدن به لایه داخلی غشاء مفصلی (غشای پیرامون مفاصل بدن) است. همانطور که می‌دانید، این بیماری خود ایمنی، با حمله به بافت‌های بدن، باعث بروز التهاب مفاصل می‌شود. این تورم مفصلی در اثر واکنش بدن در مقابل التهاب رخ داده و منجر به تولید مقادیر بالایی از مایع سنوویال خواهد شد. التهاب ناشی از روماتیسم، غشای سینوویال را ضخیم می‌کند که این امر می‌تواند مفاصل را تحت فشار قرار دهد. با تشدید سطح فشار، تاندون‌ها و رباط‌های نگهدارنده مفاصل، کشیده شده و به مرور ضعیف می‌شوند و در نتیجه، منجر به خارج شدن مفصل از شکل طبیعی خود خواهند شد.
از جمله مهمترین عوامل تأثیرگذار در افزایش احتمال ابتلا به انواع روماتیسم، خصوصاً روماتیسم مفصلی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
سن: انواع روماتیسم، خصوصاً روماتیسم مفصلی بیشتر در سنین 30 تا 60 سالگی بروز می‌کند.
جنسیت: روماتیسم در میان بانوان، بسیار شایع‌تر از آقایان است.
وراثت: وراثت یا سابقه خانوادگی، از جمله عمده‌ترین دلایل ابتلا به روماتیسم مفصلی است.
نشانه‌های روماتیسم مفصلی
- نشانه‌ها و علائم روماتیسم، در بخش‌های مختلف بدن می‌تواند متفاوت باشد. درد، یکی از نشانه‌های بارز و شایع انواع روماتیسم است و بروز آن در افراد، با توجه به میزان پیشرفت بیماری، شدت متفاوتی خواهد داشت. بنابراین در پاسخ به این سوال که درد روماتیسم چگونه است، نمی‌توان یک جواب ثابت ارائه کرد. از جمله علائم و نشانه‌های روماتیسم مفصلی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
درد، تورم، حرارت و گرمی در ناحیه مفصل
ضعف و خستگی مزمن در زمان انجام حرکات مختلف
سوزش و تیر کشیدن مفاصل
خشکی و سفتی مفاصل در صبح
کاهش دامنه حرکتی در مفصل درگیر
تب
برآمدگی در ناحیه مفصل درگیر
انقباض عضلات اطراف ناحیه درگیر
بهترین درمان روماتیسم مفصلی
روش‌های مختلفی برای درمان رماتیسم مفصلی به‌کار می‌رود که به دو دسته اصلی درمان بدون دارو و درمان با دارو یا عمل جراحی تقسیم می‌شود.
درمان بدون داروی روماتیسم
تمرینات ورزشی از جمله متداول‌ترین روش‌های درمان بیماری های مفصلی است. درد ناشی از روماتیسم مفصلی، با انجام حرکات اصلاحی، کاهش پیدا خواهد کرد. از جمله بهترین ورزش‌ها برای کاهش درد و علائم روماتیسم، تمرینات تقویتی و استقامتی است. از دیگر روش‌های درمانی، فیزیوتراپی است که می‌تواند التهاب را کاهش داده و عملکرد مفاصل را بهبود ببخشد.
درمان دارویی روماتیسم
به منظور کاهش درد، التهاب و تورم مفاصل، از داروهای ضدالتهابی استفاده می‌شود، که از آن جمله می‌توان به داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند آسپرین، ناپروکسن و ایبوپروفن اشاره کرد. داروهای ضدروماتوئید نیز قابل تجویز هستند و شامل متوترکسات، لفلونومید، سولفاسالازین و هیدروکسی کلروکین خواهند بود.
درمان گیاهی روماتیسم مفصلی
روش‌های سنتی نیز برای درمان بیماری روماتیسم استفاده می‌شوند. از جمله داروهای گیاهی مورد استفاده برای درمان روماتیسم، می‌توان به زنجبیل، کاسنی، پنجه شیطان، بابونه کبیر و نسترن اشاره کرد.
جراحی روماتیسم
عمل جراحی، تنها زمانی به عنوان روش درمانی بیماری روماتیسم مفصلی استفاده می‌شود که بیماری شدت یافته و با روش‌های غیر جراحی قابل درمان نباشد. آرتروپلاستی، آرتروسکوپی، سینووکتومی و آزاد کردن تونل کارپال، از متداول‌ترین روش‌ها برای درمان انواع روماتیسم است.
تجهیزات پزشکی و لوازم طبی
یکی از متداول‌ترین تجهیزات پزشکی و لوازم طبی برای کاهش درد و کمک به درمان روماتیسم، خصوصاً روماتیسم مفصلی، استفاده از آتل‌ها و اسپلینت‌ها است.
برای درمان روماتیسم مفاصل، روش‌های معتددی وجود دارد که هر کدام می‌توانند نقش مؤثری در کاهش درد، التهاب، تورم و در نتیجه کمک به بهبود علائم بیماری داشته باشند. با توجه به اینکه مطالعات در این زمینه ادامه دارد، نمی‌توان گفت که کدام روش، درمان قطعی روماتیسم مفصلی خواهد بود. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم با مشورت پزشک، بهترین و مؤثرترین روش را انتخاب کرده و از طرفی با مراجعه به فروشگاه آنلاین لوازم پزشکی، تجهیزات طبی و کمک حرکتی مناسب را انتخاب و خریداری کنید.