روماتیسم دست نیز مانند بیماری روماتیسم پا، یک بیماری التهابی مفاصل است که در سنین مختلف بروز کرده و میتواند به سرعت گسترش پیدا کند. از این رو، تشخیص به موقع و انجام یک روش درمانی کارآمد، بسیار حائز اهمیت خواهد بود. اگر بیماری به سرعت تشخیص داده شود، با اجرای روشهای درمانی غیر جراحی میتوان آن را کنترل کرد.
روماتیسم انگشتان دست
روماتیسم، نوعی بیماری خود ایمنی است که در آن، سیستم دفاعی بدن به جای مقابله با ویروسها و عوامل خطرآفرین، به مقابله با اعضای بدن میپردازد. این بیماری بسیار گسترده بوده و میتواند مفاصل، استخوانها و بافتهای همبند را درگیر کند. یکی از شایعترین انواع روماتیسم، روماتیسم دست است که بیشتر در انگشتان بروز میکند. آرتریت روماتوئید یا روماتیسم مفصلی دست، مفاصل دست را درگیر کرده و به مرور زمان باعث بروز درد، تورم مفصل و حتی نافرم شدن انگشتان میشود. زمانیکه فردی به روماتیسم انگشتان دست مبتلا میشود، در تمامی مفاصل دست، علائم و نشانههای روماتیسم، مشهود است.
علت ابتلا به بیماری روماتیسم، هنوز در دست بررسی است و تا کنون تنها این موضوع مشخص شده است که برخی از عوامل مانند سن، جنسیت و سبک زندگی بیشترین تأثیر را در افزایش خطر ابتلا به انواع روماتیسم دارند. در این میان، نقش وراثت و سابقه خانوادگی، پررنگتر و کلیدی تر بنظر می رسد. دلایل ابتلا به روماتیسم دست به شرح زیر است:
سن: تحقیقات نشان داده است که بیشتر افر بین سن 30 تا 60 سال به روماتیسم مبتلا میشوند.
جنسیت: طبق آمار به دست آمده خطر ابتلا به روماتیسم در میان بانوان بسیار بیشتر از آقایان است.
سبک زندگی: رژیم غذایی نامناسب، عدم تحرک، ایستادنها و نشستنهای متوالی، سیگار کشیدن و به طور کلی، سبک غلط زندگی، از مهمترین عوامل مؤثر در افزایش خطر ابتلا به روماتیسم در افراد هستند.
سابقه خانوادگی: سابقه خانوادگی یا وراثت، عامل اصلی ابتلای افراد یک خانواده به انواع روماتیسم است. اگر یکی از اعضای خانواده به روماتیسم دچار باشد، احتمال ابتلای افراد دیگر نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
روشهای تشخیص روماتیسم دست
روماتیسم دست، موجب تحلیل رفتن و تضعیف انگشتان دست شده و از طرفی با علائمی چون درد و تورم همراه است. پزشکان با دیدن علائم آرتریت در بیمار، آزمایش های مختلفی را برای تشخیص بیماری تجویز میکنند. آزمایش Anti ccp، ANA، CRP، اوریک اسید، کلسیم و ... از جمله آزمایشهایی هستند که برای تشخیص روماتیسم مفصلی دست تجویز میشوند.
انواع روماتیسم دست
روماتیسم دست که بیشتر انگشتان دست را درگیر میکند به 3 دسته اصلی زیر تقسیم میشود.
روماتیسم مفصلی دست یا آرتریت روماتوئید
آرتریت روماتوئید نام دیگر روماتیسم مفصلی دست است که نوعی بیماری سیستماتیک بوده و بافتهای نرم اطراف مفصل انگشتان دست را درگیر خواهد کرد. از جمله متداولترین علائم این بیماری، خشکی دستان در ابتدای صبح و درد و تورم خواهد بود.
استئوآرتریت یا آرتروز
استئوآرتریت یا آرتروز دست یکی از شایعترین انواع آرتریت است که بیشتر خانمها به آن مبتلا شده و معمولاً با افزایش سن، احتمال ابتلای آن نیز افزایش پیدا میکند. در این بیماری، غضروف مفصلی به تدریج از بین رفته و منجر به التهاب و تورم در ناحیه درگیر میشود. پس از مدتی فرد، قدرت کنترل اشیاء را از دست داده و دامنه حرکت دستان وی، محدود خواهد شد.
نقرس
در بیماری نقرس، کریستالهایی در مفاصل انگشتان دست ایجاد میشوند. علت ایجاد این کریستالها، تجمع اوریک اسید در ناحیه مفاصل انگشتان دست خواهد بود. از نشانهها و علائم بارز این بیماری، التهاب و تورم است.
علائم روماتیسم دست
روماتیسم دست نیز مانند دیگر انواع روماتیسم، دارای علائم مشخصی از جمله درد و تورم در ناحیه درگیر است.
محدود شدن حرکات انگشتان دست
عدم توانایی در کنترل اشیاء
تورم و بزرگ شدن انگشتان دست
احساس درد شدید در تمام انگشتان
برجستگی مفصل انگشتان دست
تغییر شکل و نافرم شدن انگشتان دست
حال که میدانید علائم روماتیسم چیست، میتوانید با بررسی آنها و مشورت با پزشک، یکی از روشهای درمانی که در ادامه ارائه میشود را انجام دهید.
روشهای درمان روماتیسم مفصلی دست
برای درمان روماتیسم مفصلی دست، دو روش کلی درمان با عمل جراحی و بدون جراحی وجود دارد. روشهای درمانی بدون جراحی شامل ورزش، استراحت، استفاده از بریس و مصرف داروهای ضدالتهابی هستند. در ادامه توضیحات کاملی در مورد این روشهای درمانی ارائه خواهد شد.
درمان روماتیسم دست بدون دارو و جراحی
در درمان روماتیسم دست بدون دارو بایستی فیزیوتراپی درکنار تمرینات پیشنهادی متخصص انجام شود. برای کاهش درد نیز میتوانید از تجهیزات پزشکی مانند بریس استفاده کنید. ماساژدرمانی و آبدرمانی از دیگر روشهایی است که میتواند به تسکین درد کمک کند.
درمان روماتیسم دست با دارو
در درمان روماتیسم مفصلی، از داروهای ضدالتهاب و درد استفاده میشود. از جمله داروهای مفید برای درمان روماتیسم دست میتوان به داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی، داروهای ضدروماتوئید و داروهای مسکن و کاهشدهنده درد اشاره کرد.
درمان روماتیسم دست با جراحی
یکی از متداولترین روشها برای درمان روماتیسم مفصلی دست، عمل جراحی فیوژن یا خشک کردن مفاصل دست است. در این روش، جراح، مفصل انگشتان دست را به طور کامل برداشته و دو استخوان را به یکدیگر متصل خواهد کرد. دامنه حرکت پس از این روش جراحی به صورت کامل از بین میرود اما در عوض، درد بیمار نیز به طور کامل از بین خواهد رفت.
روش جراحی دیگر، تعویض مفصل انگشتان دست است که طی آن، مفصل آسیب دیده با مفصل جدید جایگزین خواهد شد. روماتیسم دست پس از روماتیسم زانو، یکی از شایعترین انواع روماتیسم مفصلی است که انگشتان دست را درگیر کرده و باعث بروز التهاب، درد و مشکلات حرکتی خواهد شد. زمان تشخیص در این بیماری بسیار حائز اهمیت است، چرا که با درمان زود هنگام، میتوان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد. بنابراین پیشنهاد میکنیم در صورتی که هریک از علائم روماتیسم دست را در خود مشاهده کردید، به پزشک متخصص مراجعه کنید.